΄Εχουν ξεσηκωθεί οι παραγωγοί γάλακτος ζωικής προέλευσης στις Ηνωμένες Πολιτείες και απαιτούν επιτακτικά αυτό που προέρχεται από δημητριακά και σπόρους να μην αναφέρεται στις συσκευασίς ως γάλα.
Κριθάρι, βρόμη, ρύζι, ντίνκελ, κινόα, σόγια, λούπινο, αρακάς, φιστίκι, αμύγδαλο, κάσιους, φιστίκι Αιγίνης, καρύδι, τσία, κολοκυθόσπορος, πεπονόσπορος, σουσάμι, ηλιόσπορος, κάνναβη, καρύδα.
΄Όλα αυτά κατά καιρούς, ακόμα και πολλούς αιώνες πριν, έχουν δώσει ένα οπό, όπως θα το έλεγαν οι παλαιότεροι, ένα υγρό δηλαδή αποτέλεσμα άλεσης, εκχύλισης και συμπίεσης. Στην Ελλάδα πιο γνωστές βέβαια είναι οι συσκευασίες τέτοιων υγρών προϊόντων που προέρχονται από σόγια, αμύγδαλα, ρύζι, καρύδα.
Η ιστορία αυτή θα μπορούσε να συμπαρασύρει στη δίνη που δημιουργεί και τα ονόματα άλλων προϊόντων. Διότι και οι παραγωγοί βουτύρου θα μπορούσαν να απαιτήσουν να αλλάξει όνομα το… φιστικοβούτυρο και οι παραγωγοί τυριού να φωνάξουν για το τυρί φυτικής προέλευσης, ακόμη και να γίνει θέμα αν θα πρέπει το ψωμί χωρίς γλουτένη να λέγεται και αυτό ψωμί. Ωστόσο οι καβγάς δεν έχει μείνει στα σπουδαστήρια της φιλολογίας, διότι είναι τόσο πολλά τα λεφτά…
Πώς ορίζεται το γάλα;
Εδώ που φτάσαμε πρέπει να σταθούμε και να θυμηθούμε τι είναι αυτό που περιέχεται βασικά στο ένα υγρό και τι είναι αυτό που δεν περιέχεται στο άλλο.
Για πολλά χρόνια ως γάλα ο κόσμος ήξερε το προϊόν του αρμέγματος ενός υγιούς γαλακτοφόρου ζώου. Και αυτό το ζώο μπορεί να είναι αγελάδα, πρόβατο, κατσίκα, καμήλα, το θηλυκό του βούβαλου ή και του γαϊδάρου. Με βασικά συστατικά πρωτεΐνες , λίπος, υδατάνθρακες, σάκχαρα, ασβέστιο, κάλιο, νάτριο, βιταμίνες Α, Β12 και χοληστερόλη.
Στα αντίστοιχα προϊόντα φυτικής προέλευσης δεν περιέχονται λακτόζη (βασική πρωτεΐνη του ζωικού γάλακτος), χοληστερόλη και έχουν προστεθεί σε κάποια εξ αυτών ασβέστιο, σάκχαρα και βιταμίνες. Η προτίμηση για τα φυτικής προέλευσης προϊόντα μπορεί να υπαγορεύεται από λόγους υγείας, όταν κάποιος οργανισμός παρουσιάζει δυσανεξία στη λακτόζη, διάφορες αλλεργίες στις πρωτεΐνες του γάλακτος ή πιθανόν να υποφέρει από φαινυλκετονουρία. Αλλά και για ιδεολογικούς λόγους, όπως είναι η χορτοφαγία ανθρώπων που δεν θέλουν την εκμετάλλευση κάποιων ζώων, ή και για θρησκευτικούς λόγους. Το ενδιαφέρον ωστόσο για τους παραγωγούς και των δύο προϊόντων είναι η μεγάλη μάζα των ανθρώπων που δεν έχουν πρόβλημα υγείας ή συνείδησης και το τι θα προτιμήσουν από εδώ και πέρα, αφού υπολογίστηκε ότι για το 2018 τα μη ζωικής προέλευσης προϊόντα θα αποφέρουν παγκόσμια περίπου 15 δισ. ευρώ.
Οι αντίπαλοι είναι ήδη στην παλαίστρα. Οι πωλήσεις του γάλακτος ζωικής προέλευσης, στο εξωτερικό τουλάχιστον, μειώνονται και του άλλου αυξάνονται.
Μία σωστή παρατήρηση από την πλευρά των κτηνοτρόφων είναι πως από την αρχή τα φυτικής προέλευσης αυτά προϊόντα ευνοήθηκαν από την αίγλη του γάλακτος. Δηλαδή, όταν ο άλλος ήταν ακόμη σίγουρος για το πόσο καλό είναι το γάλα, τις ίδιες αυτές ιδιότητες ήταν έτοιμος να δεχτεί, χωρίς ψάξιμο, ότι τις διέθετε και το φυτικής προέλευσης προϊόν που είχε στη συσκευασία του τη μαγική λέξη γάλα. ΄Όταν όμως στις ημέρες μας το γάλα έχει αμφισβητηθεί ως προς το πόσο καλό μπορεί να κάνει στους ενήλικους, μπορούν και οι παραγωγοί των άλλων προϊόντων να πουν ότι «κάποτε ήσασταν, αλλά τώρα τα πράγματα πηγαίνουν να αντιστραφούν».
Το θέμα της επίδρασης, από οικολογική άποψη, του καθενός στο περιβάλλον είναι σοβαρό, αλλά ακόμη νικητής δεν υπάρχει.
Και το τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό είναι πως ο καταναλωτής όποια επιλογή και αν κάνει πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός και να διαβάζει καλά όσα είναι γραμμένα στη συσκευασία. Υπάρχουν ακόμα και φυτικά προϊόντα που αν προσέξουμε καλά γράφουν ότι υπάρχει από το βασικό συστατικό μόλις 4% στο όλο περιεχόμενο (π.χ. σε κάποιο «αμυγδαλόγαλα»), σε άλλα υπάρχει προσθήκη ζάχαρης και σε άλλα δεν υπάρχει ενίσχυση σε βιταμίνες που υπάρχουν στο γάλα από ζώα, αλλά όχι στο προϊόν από τα φυτά. ΄Οσο για το κλασικό γάλα, υπάρχει ακόμη το ερώτημα και σε ποια ηλικία θα έπρεπε να το σταματάμε.
ΙΔΙΩΤΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΓΑΛΑ
ΣΕ ΜΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟ ΟΠΟΥ ΜΕΓΑΛΕΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΕΡΑΣΑΝ ΣΕ ΙΔΙΩΤΕΣ, ΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΑΡΕΜΒΟΥΝ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ, ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΟ ΡΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ;
Η Αλυσίδα γάλακτος είναι׃ Ο καταναλωτής, στον οποίο απευθύνεται η επιχείρηση, είναι ταυτόχρονα ο ίδιος ο κτηνοτρόφος που θα μας δώσει το γάλα που παράγει, βασιζόμενος στα εφόδια και στις ζωοτροφές που θα προμηθευτεί από το συνεταιρισμό, ο οποίος υλοποιεί –και είναι ο μόνος που το κάνει στη χώρα-ευρύ ερευνητικό πρόγραμμα ολοκληρωμένης διαχείρισης στις εκμεταλλεύσεις παρέχοντας δωρεάν υποστήριξη σε θέματα διατροφής, ασθενειών, ανάπτυξης της κάθε εκμετάλλευσης. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτός ο κύκλος ξεκινά και καταλήγει στον ίδιο τον κτηνοτρόφο. Και σε αυτόν ο συνεταιρισμός επιστρέφει το όποιο κέρδος.
Να γιατί σας είπα πριν ότι μόνο μέσω του συνεταιρισμού θα μπορούσε να πετύχει ένα τέτοιο εγχείρημα.
Το ερώτημα είναι׃ «Η Πολιτεία τι πρέπει να κάνει;», όχι οι συνεταιρισμοί. Και η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Να τους αφήσει χώρο να αναπνεύσουν. Εξ ορισμού η έννοια του συνεταιρίζεσθαι υπηρετεί αυτή της ανταγωνιστικότητας. Ακριβώς για να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί οι παραγωγοί, οργανώνονται σε συνεταιρισμούς. Όταν, όμως, έχεις ένα κράτος που δείχνει κάποιες φορές να μην αντιλαμβάνεται τα στοιχειώδη, όταν έχεις το σημερινό εξοντωτικό φορολογικό-ασφαλιστικό, σαν μια θηλια στο λαιμό σου και την ίδια στιγμή που εσύ πρέπει να τιμολογήσεις μέχρι και τον τελευταίο κόκκο ρυζιού ή καλαμποκιού, αλλά βλέπεις τον διπλανό, ιδιώτη επιχειρηματία γαρ, να αλωνίζει στη μαύρη αγορά και κανείς να μην τον ελέγχει, κανείς να μην τον ενοχλεί, για ποια ανταγωνιστικότητα να μιλήσουμε;