Η διάκριση των εξουσιών αποτελεί, μία από τις πλέον θεμελιώδεις οργανωτικές αρχές του φιλελεύθερου συνταγματικού κράτους δικαίου.
Είναι η απόλυτη άρνηση της δεσποτικής εξουσίας, της απολυταρχικής και συγκεντρωτικής εξουσίας της απόλυτης μοναρχίας και ολιγαρχίας.
Στην ανάγκη της διάκρισης των εξουσιών, την οποία διαπίστωσε από τα αρχαία χρόνια ο Αριστοτέλης , διαπιστώνεται όταν κάθε κράτος εκδηλώνει την βούληση του προς τρεις κατευθύνσεις (λειτουργίες), οι οποίες διαφέρουν ως προς την ουσία των ενεργειών που επιτελεί η κάθε μία, αφού
Α) Η μία θεσπίζει τους νόμους, θέτοντας κανόνες δικαίου επιτακτικούς και αφηρημένους. Αυτή είναι η Νομοθετική Αρχή (Βουλή)
Β) Η δεύτερη εκτελεί και είναι η Εκτελεστική Αρχή (Αρχηγοί του Κράτους και Κυβέρνηση)
Γ)Η Τρίτη δικάζει και είναι η Δικαστική Αρχή.
Για να εκπληρωθούν, ποιοτικά, οι παραπάνω λειτουργίες και να αποτρέπεται ο δεσποτισμός και η κατάχρηση εξουσίας με τη συγκέντρωση τους σε ένα πρόσωπο ή ένα μονοκρατικό όργανο, θα πρέπει κάθε κρατική εξουσία να ασκείται από διαφορετικό όργανο και το καθένα να είναι ανεξάρτητο από το άλλο.
Έτσι το όργανο (Βουλή) που θεσπίζει τον νόμο, να μην μπορεί να τον εκτελεί, ούτε να τον δικάζει, με βάση τον κανόνα που το ίδιο το όργανο (Βουλή) θέσπισε. Άλλωστε η Αρχή που αποφασίζει δεν μπορεί να είναι η ίδια που θα ελέγχει.
<<ΚΑΘΕ ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΗ Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΟΥΤΕ ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΗ Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΞΟΥΣΙΩΝ, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΙΟΛΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑ>>, αναφέρει το άρθρο 16 της Γαλλικής <<Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη>> το 1789.
Μόνο όταν, η εξουσία, αναχαιτίζει την εξουσία, οι κυβερνώμενοι μπορούν να αισθάνονται ασφαλείς και ελεύθεροι.
Η πολιτική ιδέα που βρίσκεται, τελικά, πίσω από την διάκριση των εξουσιών και υπηρετείται με την εξισορρόπηση τους, είναι η ιδέα της πολιτικής μετριοπάθειας.
<<ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΝΟΙΑΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΑ ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝΟΗΤΟΣ>>