Από τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες μέχρι τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, άτομα και οργανισμοί ασκούν πολιτικές πιέσεις στις κυβερνήσεις, ΟΧΙ μόνο επιδιώκοντας το κοινό καλό αλλά και για να κάνουν την πλάστιγγα να γείρει προς όφελός τους.
Στόχοι αυτής της συμπεριφοράς είναι να εξασφαλισθούν «ωφέλειες» που προκύπτουν από την διαστρέβλωση των τιμών και από μέτρα πολιτικής που συνοδεύουν την κρατική παρέμβαση. Ανταγωνιζόμενες ομάδες ειδικών συμφερόντων προσπαθούν να επηρεάσουν το περιεχόμενο της πολιτικής. Από την άλλη, οι γραφειοκράτες και πολιτικοί δεν ανταποκρίνονται, ενεργώντας προς όφελος του κοινού καλού, αλλά φέρονται με τον ίδιο ιδιοτελή τρόπο και ενθαρρύνουν ή ανέχονται την διεκδίκηση «ωφελημάτων» των πολυεθνικών και άλλων οργανώσεων.
Με αυτόν τον τρόπο, η πολιτική που εφαρμόζεται ως αποτέλεσμα αυτών των πιέσεων, είναι να ευνοεί ειδικά συμφέροντα αντί να εξυπηρετεί ευρύτερα το κοινό καλό. Από αυτή τη διαδικασία, επωφελούνται περισσότερο τα άτομα ή οι οργανισμοί με τη μεγαλύτερη δύναμη στον πολιτικό στίβο.
ΔΙΑΛΟΓΟΣ
Ερώτηση: Η κρατική παρέμβαση για ωφέλεια συγκεκριμένων ατόμων ή οργανώσεων, ισχυρίζεστε ότι έχει αρνητικά αποτελέσματα στην συνολική οικονομική αποτελεσματικότητα. Σε μερικές περιπτώσεις η Αρχή του Κράτους μπορεί ωφελώντας κάποιες οργανώσεις, να ωφεληθεί και το Κράτος περισσότερο, από την τυχόν μείωση των εσόδων του Κράτους. Σε αυτήν την περίπτωση νομιμοποιείται η Αρχή του Κράτους να παρεμβαίνει προς όφελος συγκεκριμένων φορέων;
Απάντηση: Βεβαίως, μπορεί να συμβεί να έχει ωφέλεια και το Κράτος από μια χαριστική πράξη, αρκεί να έχει την βούληση να το κάνει.
Παράδειγμα, οι κανόνες περί πνευματικής ιδιοκτησίας, παρέχουν σημαντική προστασία στην καινοτομία, αλλά μπορεί να αποτελέσει συστατικό ραγδαίας και βιώσιμης ανάπτυξης. Επίσης, οι Περιβαλλοντικοί Κανόνες μπορούν να φέρουν πραγματικά οφέλη στο Κράτος, παρόλο που τα συμφέροντα προσπαθούν να τους αλλάξουν προς όφελός τους.
Ερώτηση: Δηλαδή, πρέπει να δεχτούμε ότι είναι πολλές φορές ωφέλιμη για την κοινωνία η Κρατική παρέμβαση υπέρ συγκεκριμένων φορέων;
Απάντηση: Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι από κάθε Νόμο κάποιοι ωφελούνται περισσότερο. Σημασία έχει ο Νόμος να μην ευνοεί μερικούς και να αποκλείει άλλους ισότιμους πολίτες και να μην περιορίζει ή ακυρώνει άλλες δραστηριότητες.
Διότι εάν η κοινωνία κερδίζει από μια νέα δράση και χάνει εξαιτίας αυτής από άλλες δράσεις, τότε το αποτέλεσμα είναι αμφίβολο οικονομικά και επιζήμιο κοινωνικά. Η κοινωνία από τις Κρατικές παρεμβάσεις, πρέπει μόνο να κερδίζει, και αυτό είναι θεμιτό.
ΔΙΑΛΟΓΟΣ: ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ένα διαχωρισμό δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω γιατί συμβαίνει.
Αυτόν του Κράτους και της Κοινωνίας.
Γνωρίζω ότι το Κράτος είναι ένα σύνολο υπηρεσιών οι οποίες έχουν σκοπό να υπηρετούν την Κοινωνία. Επίσης είναι γνωστό ότι το Κράτος το διοικούν εκλεγμένοι αντιπρόσωποι της Κοινωνίας.
Δέχομαι επίσης ότι για να λειτουργεί ένα Κράτος έχει έξοδα, τα οποία κανονίζει να τα εισπράττει από την Κοινωνία. Δεν μπορώ να αντιληφθώ πώς ένα Κράτος μπορεί να πηγαίνει άσχημα, ενώ ή Κοινωνία πηγαίνει καλά, ή το αντίθετο.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όπως αναφέραται, το Κράτος έχει έξοδα τα οποία εισπράττει από την Κοινωνία.
Δεν μπορεί να δημιουργείται μια δαπάνη εάν δεν έχει υπολογισθεί το έσοδο που θα καλύπτει αυτήν. Καταλαβαίνεις λοιπόν ότι είναι θέμα συνετής διαχείρισης και τίποτα άλλο.
Δυστυχώς αυτό δε συμβαίνει πάντα διότι οι ανάγκες είναι μεγαλύτερες από τις δυνατότητες που έχει μια Κοινωνία να εισφέρει χρήματα στο Κράτος. Θα σου έλεγα απλά να μη γίνονται οι δαπάνες που δεν μπορεί να καλύψει η Κοινωνία. Όμως η εξουσία πάντα στηρίζει την επιβίωσή της, στις παροχές που δίνει στην Κοινωνία.
Επιπλέον η Οικονομική εξουσία ισχυροποιείται όταν τα Κράτη δαπανούν, άσχετα αν χρεώνονται. Έτσι η Πολιτική και η Οικονομική Εξουσία έχουν συμφέρον και επιδιώκουν ένα Κράτος να δαπανά.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Εάν οι δαπάνες γίνονται επ’ ωφελεία της Κοινωνίας είναι κατανοητό. Δεν είναι όμως ανεκτό να γίνονται δαπάνες που δεν ωφελούν την Κοινωνία. Πέραν όμως αυτών, εάν γίνονται δαπάνες τις οποίες δεν μπορεί να πληρώσει η Κοινωνία, τότε τι γίνεται?
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Νομίζω ότι την απάντηση μπορεί να δώσει μόνο η ίδια η Κοινωνία. Αν δέχεται να πληρώνει δαπάνες και δάνεια που προέρχονται από αυτές, άσχετα αν έχει ωφεληθεί, ή αν δεν αποδέχεται αυτές και την πληρωμή τους.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Και πώς είναι δυνατόν να διαχειρισθεί η Κοινωνία αυτό το θέμα?
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το θέμα είναι πολύ μεγάλο για μια μικρή συζήτηση. Μπορώ όμως προς το παρόν να σου δώσω δύο παραδείγματα χωρών της Ευρώπης.
1) Της Ελλάδας, το Κράτος της οποίας χρωστά υπερμεγέθη δάνεια. Δείχνει όμως να αποδέχεται το χρέος και με όποιες ρυθμίσεις, να διαμορφώνεται στην Κοινωνία ένα κλίμα υποχρεωτικής αποδοχής από την πλειοψηφία.
2) Της Ισλανδίας, η οποία ήταν η πιο αποτελεσματική νεοφιλελεύθερη οικονομία από το 2003, προσελκύοντας πλήθος επενδυτών (ιδίως από Ολλανδία και Αγγλία), στους οποίους οι ιδιωτικές Τράπεζες της Ισλανδίας ήταν απλόχερες. Όμως όσο περισσότερες επενδύσεις έρχονταν, τόσο το χρέος του Κράτους μεγάλωνε και έφθασε το 2007 στο 900%. Η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 ήταν για την «ανθισμένη» οικονομία της Ισλανδίας, μοιραίο χτύπημα. Το νόμισμα υποτιμήθηκε κατά 85%, οι Τράπεζες σκάσανε και είχαν εθνικοποιηθεί και τέλος η Ισλανδία κήρυξε πτώχευση. Τότε οι Ισλανδοί αποφάσισαν να στηριχθούν στην «κοινωνική» αντιπροσωπευτική δημοκρατία, διαμαρτυρόμενοι στους δρόμους εναντίον των Τραπεζιτών.
Η κυβέρνηση παραιτήθηκε, έγιναν εκλογές τον Απρίλιο του 2009, οπότε εξελέγη αριστερός συνασπισμός, ο οποίος παραδόθηκε στις απαιτήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποδεχόμενος να πληρώσει η Κοινωνία τα δάνεια του Κράτους. Τότε ο Πρόεδρος Όλαφουρ Ράγκναρ Γκρίμσον αρνήθηκε να επικυρώσει το νόμο που ήδη ψήφισε το Κοινοβούλιο και αποφασίστηκε η διεξαγωγή δημοψηφίσματος μέσα σε πρωτοφανείς πιέσεις Πιστωτών, της Βρετανίας, της Ολλανδίας και του ΔΝΤ.
Ο Πρόεδρος δήλωσε «Μας είπαν ότι αν δε δεχτούμε τους όρους της διεθνούς κοινότητας, θα γίνουμε Βόρεια Κούβα. Αλλά αν συμφωνήσουμε, τότε θα γίνουμε Βόρεια Αϊτή».
Το δημοψήφισμα έγινε το Μάρτιο του 2010. Το 93% των ψηφιζόντων καταψήφισαν την πληρωμή του Τραπεζικού δανεισμού. Η Κυβέρνηση ξεκίνησε ποινική και αστική έρευνα για τους υπεύθυνους της κρίσης και με διεθνές ένταλμα της INTERPOL συνελήφθησαν.
Ταυτόχρονα, οι Ισλανδοί αποφάσισαν να υιοθετήσουν ένα νέο Σύνταγμα, που θα απάλλαζε τη χώρα από τη δύναμη της διεθνούς κοινότητας και το εικονικό χρήμα. Αυτό το Σύνταγμα συντάχθηκε από προτάσεις των πολιτών με πολλά στοιχεία άμεσης δημοκρατίας. Τα παγκόσμια ΜΜΕ έχουν αποσιωπήσει τα γεγονότα αυτά. Όμως μια οργανωμένη πλειοψηφία της Κοινωνίας στην Ισλανδία παρενέβη και έδωσε τη δίκαιη λύση στο πρόβλημα του Κράτους, όπως την αισθανόταν η Κοινωνία.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Με τα δύο αυτά παραδείγματα μου απαντήσατε πλήρως. Βέβαια κάθε Κράτος έχει τις ιδιαίτερες συνθήκες που λειτουργεί και εξαρτάται από τις συνθήκες αυτές. Όσο για τη λύση που δίνει η Κοινωνία ή η Οικονομική και Πολιτική Εξουσία ή όλοι μαζί, αυτή κρίνεται. Και μάλιστα κρίνεται πολύ σύντομα.
Συμφωνείτε αγαπητοί μου?
Η 100ΕΤΗΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΓΙΑ ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ και η ώρα της Μεγάλης Απόφασης
Γράφει ο Κάσσανδρος
Ημερησία 7-8.12.2013
<< Ο ρους της Ιστορίας του εικοστού αιώνα θα ορισθεί από τον ανταγωνισμό μεταξύ της Ρωσικής, Βρετανικής, Αμερικάνικης και πιθανώς Κινέζικης Αυτοκρατορίας και από την φιλοδοξία τους να μειώσουν όλα τα άλλα μικρότερα κράτη στο να εξαρτώνται από γένεση μιας Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τελωνειακής Ένωσης, που θα είναι ο πυρήνας της σωτηρίας των κρατών αυτών από την καταστροφή και θα δώσει όχι μόνο την πολιτική ανεξαρτησία των κρατών αυτών, αλλά θα σώσει και την ανώτερη κουλτούρα της Ευρώπης>>.
Αυτά έγραφε ο διακεκριμένος καθηγητής της Πολιτικής Οικονομίας Gustav Schmoller, στο αμφιθέατρο του οποίου διδάχθηκε όλη η γερμανική ελίτ οικονομολόγων, διοικητών και διπλωματών για μια ολόκληρη γενιά. Το αξιοσημείωτο είναι ότι αυτά τα έγραφε το 1890.
Τότε γεννήθηκε στη Γερμανία η ιδέα της ενοποιημένης οικονομικά Ευρώπης, ως δύναμης που θα έφερνε την Γερμανία, που θα ηγείτο σε αυτήν την Ένωση, σε ισότητα με τις άλλες τότε Αυτοκρατορίες. Η κολοσσιαία αυτή προσπάθεια υπήρξε η κύρια αιτία του ‘Α Παγκοσμίου Πολέμου.
Η Γερμανία έγινε ενιαίο κράτος, υπό την Πρωσία το 1870, αφού είχε προηγηθεί η τελωνειακή ένωση των γερμανικών κρατιδίων. Με την ίδια λοιπόν πρωσική λογική, η Γερμανία θα ηγείτο της <<Κεντρικής>> Ευρώπης, αφού προηγείτο μια τελωνειακή ένωση κατά τον ίδιο τρόπο.
Τα ανωτέρω συνέστησαν το επίσημο Δόγμα της Γερμανίας σε τέτοιο βαθμό, ώστε το πρόγραμμα που συνετάγη με τίτλο << Οι στόχοι της Γερμανίας>> τον Σεπτέμβριο του 1914 δηλαδή μετά την έναρξη του Ά Παγκοσμίου Πολέμου να έχει ως πυρήνα και κεντρική ιδέα την ενοποίηση δια της οικονομίας, της <<Κεντρικής Ευρώπης>> υπό την γερμανική ηγεμονία.
Ο παρακάτω χάρτης υιοθετήθηκε επίσημα τον Σεπτέμβριο του 1914 από την Εκτελεστική Επιτροπή της Πανγερμανικής Ένωσης (Alldeutscher Verband) που συνέταξε τις <<Αρχές του Παν-Γερμανικού Προγράμματος Πολεμικών Στόχων>>, το οποίο ενεκρίθη από τον καγκελάριο BETHMANN HOLLWEG.
ΕΝΑΣ ΑΚΡΙΒΗΣ ΧΑΡΤΗΣ
Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ο χάρτης αυτός απεικονίζει με μεγάλη ακρίβεια την κατάσταση σήμερα, εκατό χρόνια μετά την δημοσίευση του, που έγινε μετά την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι στόχοι αυτοί δεν επετεύχθησαν τον Ά Παγκόσμιο Πόλεμο, Μια δεύτερη απόπειρα, ακόμη πιο βίαια, έγινε με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά ούτε αυτή πέτυχε.
Η συρρικνωμένη Γερμανία του ψυχρού πολέμου εύκολα αποδέχθηκε την ένταξη της στην δημιουργούμενη τότε Ευρωπαϊκή Κοινή Αγορά, υπό την γαλλική πολιτική ηγεσία και την αμερικάνικη αμυντική ομπρέλα, μέσω του ΝΑΤΟ. Δεν έδειξε, τότε η Γερμανία διαθέσεις ηγεμονίας, αλλά περιορίστηκε στο να ακμάσει οικονομικά με την αμερικάνικη βοήθεια του σχεδίου Μάρσαλ, τον ετεροχρονισμό των υποχρεώσεων αποζημίωσης των κρατών τα οποία έβλαψε με κατοχή κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο για μετά την ένωση των Γερμανιών, και βέβαια χάρις στο μορφωμένο και οργανωμένο ανθρώπινο δυναμικό της, συνεπικουρούμενο από τους ανέργους της φτωχής Ελλάδας που προσήλθαν στην Γερμανία για να εργαστούν κατά εκατομμύρια και συνετέλεσαν και αυτοί στο γερμανικό οικονομικό θαύμα.
Τα πράγματα εξελίσσονταν ομαλά μέχρι την κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1990 και την ένωση της Δυτικής Γερμανίας με την Ανατολική τότε, γεγονός που δημιούργησε <<Κρίσιμη Μάζα>> ενός κράτους πολύ μεγαλύτερου και ισχυρότερου από τα άλλα ευρωπαϊκά.
Τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη είδαν σαφώς τον κίνδυνο μιας ηγεμονικής Γερμανίας και αποφάσισαν να τον αποτρέψουν δημιουργώντας μια Ευρωπαϊκή Πολιτική και Οικονομική Ένωση με την συνθήκη του Μάαστριχτ το 1991, όπου ο γράφων ήταν παρών.
ΟΙ ΓΑΛΛΙΚΕΣ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ
Αποτέλεσμα της συνθήκης αυτής, ήταν μόνο η Νομισματική Ένωση γιατί υπήρξαν αντιδράσεις, τόσο από διάφορες παρατάξεις στα κράτη της Ενωμένης Ευρώπης, όσο και κυρίως η γαλλική άρνηση πολιτικής ολοκλήρωσης, γιατί οι Γάλλοι νόμιζαν ότι θα συνέχιζαν να ηγεμονεύουν πολιτικά και έτσι δέχτηκαν μόνο το κοινό νόμισμα, το ευρώ, και εδώ είναι το σημαντικό σημείο, το οποίο όμως ευρώ είχε γερμανικές νομισματικές προδιαγραφές σε ότι αφορούσε δημοσιονομική πειθαρχία, κυκλοφορία, πληθωρισμό, κρατικά δάνεια και ελλείμματα, κλπ. Η πολιτική ενοποίηση, ύστερα από αποτυχημένες προσπάθειες, σταμάτησε και έμεινε μόνο η Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) που λειτούργησε υπέρ Γερμανίας..
Αυτό έγινε έκδηλο με την εμφάνιση της κρίσης, την οικονομική κατάρρευση της περιφέρειας και την υποταγή της Γαλλίας με το δεύτερο Βισύ, που ήταν η αποδοχή των προτάσεων Μέρκελ από τον Σαρκοζί στην Ντοβίλ τον Οκτώβριο του 2010.
Έτσι η Γερμανία, που είχε υποστεί επώδυνη δημοσιονομική εξυγίανση από τον σοσιαλιστή καγκελάριο Σρέντερ, ήταν σε θέση όχι μόνο να επιβιώσει της κρίσης, αλλά και να ηγεμονεύσει και να επιβάλει σε μεγάλο βαθμό πολιτικές εξυγιάνσεις της οικονομίας στα άλλα κράτη με βάση την λιτότητα και τον έλεγχο του εθνικού χρέους, στο πλαίσιο του κοινού νομίσματος, με αντάλλαγμα την συναίνεση της στην παροχή βοήθειας σε αυτά.
ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ
Δεν είναι δυνατόν αυτή η κατάσταση να συνεχίσει για πολύ. Η ισχυρή οικονομική διαφοροποίηση της Γερμανίας μαζί με την έλλειψη διαλλακτικότητας που την διέπει, θα δημιουργήσουν εντάσεις που θα θέσουν σε κίνδυνο τη συνοχή του ευρώ. Επειδή η διάλυση του θα είναι αρνητική για όλους, το πιο πιθανό είναι ότι θα βρεθούν μέσω ΕΚΤ, EFSF ή
όποιου άλλου μηχανισμού τρόποι εξίσωσης των οικονομικών συνθηκών με αντιμετώπιση κεντρικά του δημοσίου χρέους των χωρών, με συντονισμένη οικονομική πολιτική, αύξηση της ρευστότητας και με μεγάλη πολιτική ενοποίηση.
Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ
Το <<κλειδί>> σε όλα αυτά είναι να αποδεχθεί η Γερμανία θέσεις που δεν είναι δικές της, είναι όμως της πλειοψηφίας των μελών της Ευρωζώνης έτσι ώστε, ενώ η οικονομική άνοδος να επιβραδυνθεί κάπως για την Γερμανία, να αυξηθεί όμως για τα περισσότερα μέρη της Ευρωζώνης. Η Ευρώπη για Τρίτη φορά βρίσκεται εμπρός στη γερμανική ηγεμονία. Επειδή δεν χύθηκε αίμα αυτή τη φορά, η διευθέτηση των προβλημάτων είναι δυνατή, αρκεί η Γερμανία να αποδεχτεί ότι μπορεί να ηγηθεί στην Ευρώπη, θα είναι όμως δύσκολο, όπως διδάσκει η Ιστορία να ηγεμονεύσει.