Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι εγγενή δικαιώματα για όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από την εθνικότητα, τον τόπο διαμονής, το φύλο, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, το χρώμα, τη θρησκεία, τη γλώσσα ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση. Έχουμε όλοι/όλες δικαίωμα στην ίση απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας δίχως καμιά διάκριση. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι όλα αλληλένδετα, αλληλοεξαρτώμενα και αδιαίρετα.
Τα καθολικά/θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα συχνά εκφράζονται και διασφαλίζονται από τους νόμους, υπό τη μορφή διατάξεων, διεθνούς εθιμικού δικαίου, γενικών αρχών και άλλων πηγών διεθνούς δικαίου. Το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθορίζει την υποχρέωση των κυβερνήσεων να ενεργούν με συγκεκριμένους τρόπους ή να απέχουν από ορισμένες πράξεις, προκειμένου να προωθούν και να προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες των ατόμων ή ομάδων.
Καθολικά και αναφαίρετα
Η αρχή της καθολικότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του διεθνούς δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτή η αρχή, όπως τονίστηκε για πρώτη φορά στην Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα το 1948, επιβεβαιώθηκε σε πολυάριθμες διεθνείς συμβάσεις, διακηρύξεις και ψηφίσματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για παράδειγμα, στην Παγκόσμια Διάσκεψη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στη Βιέννη το 1993, σημειώθηκε ότι είναι καθήκον των μελών να προωθούν και να προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, ανεξάρτητα από τα πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά συστήματα τους.
Όλα τα κράτη έχουν επικυρώσει τουλάχιστον μία διάταξη και το 80% των μελών έχουν κυρώσει τέσσερις ή περισσότερες κύριες διατάξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αντανακλώντας τη συγκατάθεση των κρατών η οποία δημιουργεί νομικές υποχρεώσεις και δίνοντας απτή έκφραση στην οικουμενικότητα. Ορισμένα βασικά πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα απολαύουν καθολικής προστασίας από το διεθνές εθιμικό δίκαιο πέρα από τα σύνορα και τους πολιτισμούς.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι αναφαίρετα. Δεν θα πρέπει να στερούνται, παρά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις και σύμφωνα με τη δέουσα διαδικασία. Για παράδειγμα, το δικαίωμα στην ελευθερία μπορεί να περιοριστεί, εάν ένα άτομο βρεθεί ένοχο για έγκλημα από ένα δικαστήριο.
Αλληλοεξαρτώμενα και αδιαίρετα
Όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι αδιαίρετα, είτε αποτελούν ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στη ζωή, το δικαίωμα στην ισότητα έναντι του νόμου και την ελευθερία της έκφρασης, είτε οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα, όπως τα δικαιώματα στην ανάπτυξη και τον αυτοπροσδιορισμό ‒ είναι αδιαίρετα, αλληλένδετα και αλληλοεξαρτώμενα. Η βελτίωση ενός δικαιώματος διευκολύνει την προώθηση των άλλων. Παρόμοια, η στέρηση ενός δικαιώματος επηρεάζει αρνητικά τα άλλα.
Ισότητα και μη-διάκριση
Η μη-διάκριση αποτελεί μια εγκάρσια αρχή στο διεθνές δίκαιο περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η αρχή είναι παρούσα σε όλες τις κύριες συνθήκες περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παρέχει το κεντρικό θέμα για ορισμένες από τις Συμβάσεις περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων όπως τη Διεθνή Σύμβαση για την Κατάργηση κάθε Μορφής Φυλετικών Διακρίσεων και τη Σύμβαση για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών.
Η αρχή εφαρμόζεται σε όλους τους ανθρώπους σε σχέση με όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες και απαγορεύει τις διακρίσεις επί μίας λίστας μη-εξαντλητικών κατηγοριών όπως το φύλο, η φυλή, το χρώμα του δέρματος και ούτω καθεξής. Η αρχή της μη-διάκρισης συμπληρώνεται από την αρχή της ισότητας, όπως αναφέρεται στο Άρθρο 1 της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα: «Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα».
Τόσο δικαιώματα όσο και υποχρεώσεις
Τα ανθρώπινα δικαιώματα εμπεριέχουν τόσο δικαιώματα όσο και υποχρεώσεις. Τα κράτη αναλαμβάνουν υποχρεώσεις και καθήκοντα υπό τη διεθνή νομοθεσία για το σεβασμό, προστασία και εκπλήρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η υποχρέωση του σεβασμού σημαίνει πως τα Κράτη θα πρέπει να απέχουν από την παρέμβαση τους ή τον περιορισμό της απόλαυσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε ατομικό επίπεδο, ενώ δικαιούμαστε την απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας, θα πρέπει επίσης να σεβόμαστε και τα ανθρώπινα δικαιώματα των άλλων.
ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΟΥ ΚΑΘΕ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ-ΑΚΤΙΒΙΣΤΗΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ
Πολλοί Διευθυντέs έχουν συνειδητοποιήσει πως μέσα από τις επιλογές τους έχουν την εξουσία να αυξήσουν τα έσοδα μίας εταιρείας αλλά και να αλλάξουν την κοινωνία.
Παρόλο που ο κοινωνικός ακτιβισμός υπάρχει εδώ και δεκαετίες, σήμερα «οπαδοί» του ακτιβισμού είναι άνθρωποι που μέχρι πρόσφατα δεν είχαν ποτέ «φωνή»: Οι κοινωνικά ενεργοί Διευθυντέs.
Τα τελευταία χρόνια, διευθύνοντες σύμβουλοι μεγάλων εταιρειών της Fortune 500 «έσπασαν» τον μυστικό κανόνα ότι οι εταιρείες και οι ηγέτες τους πρέπει να παραμείνουν ουδέτεροι σε κοινωνικά θέματα, προκειμένου να μην αποθήσουν ένα μεγάλο τμήμα των πελατών τους που μπορεί να διαφωνούν. Οι ηγέτες των επιχειρήσεων είχαν υιοθετήσει την άποψη πως πρέπει (και στην πραγματικότητα θα έπρεπε) να παραμείνουν εκτός, καθώς ανησυχούσαν ότι θα χάσουν πελάτες, πωλήσεις και τη φήμη τους.
Αλλά σε μια εποχή όπου η πολιτικής πόλωση κυριαρχεί σε πολλά σημεία του πλανήτη, η εταιρική ουδετερότητα μπορεί πλέον να θεωρείται ξεπερασμένη. Σήμερα, καθώς τα εμπορικά σήματα επιδιώκουν να «προσωποποιήσουν» τις σχέσεις τους με τους καταναλωτές, προσπαθούν να προβάλλουν και τον «κοινωνικό» τους χαρακτήρα.
Ένας Διευθυτής ασκεί μεγάλη επιρροή
Σύμφωνα με έρευνα του Harvard, ο ακτιβισμός των Διευθυντών μπορεί να επηρεάσει την κοινή γνώμη – και όχι μόνο. Στην πραγματικότητα αυξάνει το ενδιαφέρον των καταναλωτών ως προς την αγορά των προϊόντων της εταιρείας που εκπροσωπούν. Σχεδόν τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι θέλουν οι διευθύνοντες σύμβουλοι να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην αλλαγή πολιτικής αντί να παραμένουν άπραγοι.
Ακτιβισμός: Είναι τελικά ένα προσόν;
Τρεις καθηγητές πανεπιστημίων ξεκίνησαν να μελετούν τον ακτιβισμό των CEO πριν τρία χρόνια και, σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο του Harvard Business Review, διαπίστωσαν πως «σήμερα οι περισσότεροι διευθύνοντες σύμβουλοι μιλούν περισσότερο για κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα».
«Στροφή» στον ακτιβισμό
Προκειμένου οι Διευθυντέs να γίνουν και επιτυχημένοι ακτιβιστές πρέπει να ακολουθήσουν αυτούς τους τέσσερις βασικούς κανόνες:
-Να αναπτύξει μία «αυθεντική φωνή και να κάνει πράξεις τις υποσχέσεις του». Για παράδειγμα, ο Διευθυντής της Starbucks, μετά το περιστατικό φυλετικής διάκρισης στο κατάστημα της Φιλαδέλφεια, που προκάλεσε αντιδράσεις παγκοσμίως, ανακοίνωσε την υποχρεωτική εκπαίδευση για τους υπαλλήλους του.
-Να φέρει κοντά τους πελάτες με τον ακτιβισμό: Εάν υπάρχει κάτι που έχουμε μάθει για το μάρκετινγκ και την επικοινωνία τα τελευταία πέντε χρόνια, είναι ότι ο πελάτης αποτελεί το επίκεντρο κάθε μάρκας. Με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι πελάτες έχουν τώρα τη δυνατότητα να παρέχουν σε πραγματικό χρόνο σχόλια, απόψεις και ακόμη και να βοηθούν στη διαμόρφωση ιδεών μίας μάρκας.
-Να φέρει κοντά την εταιρεία με τον ακτιβισμό: Εκτός από τον Διευθυντή, πρέπει ολόκληρη η εταιρεία να ταυτιστεί με τις απόψεις τους ακτιβιστή – CEO.
-Να είστε πρόθυμοι να ενεργήσετε ενάντια στο δικό σας συμφέρον: Για παράδειγμα, η προσαρμογή των μισθολογικών ανισοτήτων θα κοστίσει κάποια παραπάνω χρήματα στην εταιρεία βραχυπρόθεσμα, ωστόσο θα βελτιώσει τη διατήρηση και την έλξη νέων ταλέντων και μακροπρόθεσμα, η επένδυση αυτή θα αποδώσει καρπούς στην εταιρεία.
Η ουσία είναι ότι ο τρόπος επικοινωνίας των Διευθυτνων έχει αλλάξει δραστικά τα τελευταία χρόνια και δεν είναι λίγοι εκείνοι που συνειδητοποιούν πως μέσα από τις επιλογές τους μπορούν όχι μόνο να αυξήσουν τις τιμές των μετοχών της εταιρείας τους, αλλά έχουν την εξουσία να αλλάξουν και την κοινωνία.
Ο διάλογος για τον Επιχειρηματικό Ακτιβισμό μόλις αρχίζει.
Του Ιωάννη Βοτσαρίδη, Προέδρου & Διευθύνοντα Συμβούλου INTERLIFE
Επιχειρηματικός Ακτιβισμός Νέα τάση; Σημάδι των καιρών; Καινούργια εποχή στο εταιρικό Marketing; Ή απλά επιχειρηματικό συμφέρον; Ό,τι κι αν συμβαίνει, ο «Επιχειρηματικός Ακτιβισμός» είναι εδώ και ξεκινά ένα ριζοσπαστικό διάλογο σε διεθνές επίπεδο για το εάν οι Επιχειρήσεις – και οι Διευθυντές τους – πρέπει να παίρνουν ή όχι θέση σε μείζονα κοινωνικά και πολιτικά θέματα της εποχής μας. Τι εννοούμε όμως με την έννοια «Επιχειρηματικός Ακτιβισμός»;
Μέχρι σήμερα οι Εταιρίες κρατούσαν ουδέτερη στάση σε θέματα όπως ο ρατσισμός, η ομοφοβία, η ασφάλεια των φαρμακευτικών προϊόντων κ.α. και πολύ περισσότερο σε πολιτικά και θρησκευτικά ζητήματα που μπορεί να δημιουργούσαν αντιπαραθέσεις και να ζημίωναν τις σχέσεις τους με τους πελάτες, τους εργαζόμενους ή τους επενδυτές τους.
Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, πληθαίνουν τα παραδείγματα γνωστών επιχειρηματιών όπως ο T. Cook της Apple, ο H. Schultz της Starbucks, ο M. Benioff της Salesforce, που βγαίνουν θαρραλέα και εκφράζουν την προσωπική τους γνώμη, κοινώς «παίρνουν θέση» για καυτά θέματα της επικαιρότητας. Ορισμένοι δε προχωρούν και στην εφαρμογή νέων εταιρικών τακτικών – όπως η NIKE η οποία βάσισε τη νέα καμπάνια της στον Αφροαμερικάνο αθλητή Colin Kaepernick που είχε διαμαρτυρηθεί δημόσια για την Αστυνομική βία και τιμωρήθηκε γι αυτό με αποπομπή του από το πρωτάθλημα αμερικανικού ποδοσφαίρου.
Πρόσφατη έρευνα της Deloitte & Touch δείχνει ότι η τάση στη νέα γενιά των στελεχών επιχειρήσεων (στους millenials) είναι συντριπτικά υπέρ των εταιριών που παίρνουν θέση και μάχονται για καίρια ζητήματα, ενώ η ίδια τάση παρατηρείται και στα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη που σχετίζονται με τις εταιρίες (πελάτες, επενδυτές, θεσμικοί φορείς). Ουσιαστικά, σε μια εποχή κατά την οποία παρατηρείται πολιτική πόλωση σε πολλές χώρες, η Εταιρική «ουδετερότητα» φαίνεται να χάνει έδαφος, ενώ ταυτόχρονα τα εμπορικά σήματα τείνουν να «προσωποποιούν» τις σχέσεις τους με τους καταναλωτές, προβάλλοντας τον «κοινωνικό» τους χαρακτήρα.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρεται και σε δημοσίευμα του Fortune Greece (26/6/2018) ο ρόλος του Διευθυντη (Διευθύνοντος Συμβούλου) μιας εταιρίας μοιάζει κομβικός, δεδομένου ότι ο ακτιβισμός του μπορεί να επηρεάσει την κοινή γνώμη και να αυξήσει το ενδιαφέρον των καταναλωτών για τα προϊόντα της εταιρίας. Σε σχετική έρευνα του Harvard τα 2/3 των ερωτηθέντων καταναλωτών δήλωσαν ότι επιθυμούν οι Διευθυντες των εταιριών να αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο σε πολιτικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις αντί να παραμένουν άπραγοι. Σύμφωνα τουλάχιστον με την Αμερικανική Σχολή Σκέψης ένας Διευθυντης θα πρέπει να προσπαθήσει να φέρει τους πελάτες της Εταιρίας του κοντά στον ακτιβισμό (σε αυτό βοηθά και η τεράστια ανάπτυξη των social media) μέσα από διάλογο. Πρέπει, επίσης, να είναι προετοιμασμένος να ενεργήσει πιθανόν εναντίον των επιχειρηματικών του συμφερόντων βραχυπρόθεσμα (εάν π.χ. κληθεί να πάρει θέση κατά των μισθολογικών ανισοτήτων) με στόχο να αποκομίσει μακροπρόθεσμα οφέλη (π.χ. βελτίωση της εικόνας της Εταιρίας, ή προσέλκυση ικανών στελεχών).
Παρ’ όλα αυτά, ο Επιχειρηματικός Ακτιβισμός δεν έχει μόνον ενθουσιώδεις οπαδούς. Οι πολέμιοι του αντιτείνουν ότι όλη αυτή η πρωτοβουλία δεν είναι τίποτε άλλο από μια καλά οργανωμένη κίνηση marketing με σκοπό να ενισχυθεί η εικόνα της Εταιρίας και να ανέβουν οι πωλήσεις των προϊόντων ή των υπηρεσιών της. Και ως παράδειγμα φέρνουν πάλι τη NIKE, η οποία προβάλλει μια εικόνα κοινωνικής και αντιρατσιστικής εξέγερσης, επισκιάζοντας το γεγονός ότι με 300 εργοστάσια σε 40 χώρες η Εταιρία αυτή έχει πολλές φορές κατηγορηθεί στο παρελθόν για παραβίαση εργασιακών δικαιωμάτων. Επιπλέον, επισημαίνεται από πολέμιους του ακτιβισμού ο κίνδυνος η Εταιρία που λαμβάνει τολμηρές θέσεις υπέρ συγκρουσιακών θεμάτων (όπως π.χ. τα δικαιώματα ομοφυλοφίλων, οπλοκατοχή κλπ) να χάσει μέρος των πελατών της που ανήκουν σε πιο συντηρητικά στρώματα – Κίνδυνος υπαρκτός.
Όπως κι αν έχει το θέμα, ο διάλογος για τον Επιχειρηματικό Ακτιβισμό μόλις αρχίζει. Κι αν ακόμη οι τακτικές αυτές υιοθετούνται από τις Εταιρίες με ιδιοτελή πρόθεση «όλοι να είναι κερδισμένοι» (μια κατάσταση win – win) το αποτέλεσμα μοιάζει να είναι κατ’ αρχήν θετικό: Διευρύνει τους παράγοντες που εμπλέκονται στην επίλυση σοβαρών πολιτικών και κοινωνικών θεμάτων και ασκεί πιέσεις στους κατά τόπους φορείς εξουσίας για την «πολιτικά ορθή» επίλυσή τους. Με λίγα λόγια, το «παιχνίδι ανοίγει» και οι παίκτες αυξάνονται…