Ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζουν τα ΜΜΕ σε όλες τις σφαίρες της κοινωνικής

ζωής και η ραγδαία ανάπτυξη των ηλεκτρονικών μέσων αποτελεί τον κύριο λόγο για

τον οποίο τα ΜΜΕ είναι στόχος των πολιτικών και οικονομικών συγκροτημάτων. Στο

19ο και 20ο αιώνα δόθηκαν σκληρές μάχες για τον έλεγχο των μέσων παραγωγής. Στα

τέλη του 20ου και αρχές του 21ου αιώνα η μάχη επεκτάθηκε με την ίδια ένταση και στον

έλεγχο των ΜΜΕ, τα οποία έχουν διπλή ιδιότητα, αφού είναι και μέσα παραγωγής που

προσφέρουν τη δυνατότητα μεγάλου οικονομικού κέρδους και μέσα μαζικής

επικοινωνίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Ο Άγγλος φιλόσοφος και πολιτικός Έντμοντ Μπεργκ

χαρακτήρισε τον Τύπο «τέταρτη εξουσία». Ισχύει σήμερα αυτή η διάκριση;

Διαδραματίζουν τα ΜΜΕ ρόλο «τέταρτης εξουσίας» με την έννοια να πληροφορούν,

ενημερώνουν, ελέγχουν και ασκούν κριτική στην εξουσία; Εκπληρώνουν τα ΜΜΕ τη

θεμελιακή αποστολή τους να διαφωτίζουν και να εμπλουτίζουν τον δημοκρατικό διάλογο;

Σε διάφορες χρονικές περιόδους στο παρελθόν και σε αρκετές χώρες, εφημερίδες και

άλλα μέσα ενημέρωσης ήταν το ιδεολογικό – πολιτικό όπλο των πολιτών. Ήταν η

μαζική φωνή όσων δεν είχαν φωνή, ήταν οργανωτής και έπαλξη αγώνα για αρχές,

αξίες, δίκαια και δικαιώματα και γι΄ αυτό διαδραμάτιζαν και ρόλο «τέταρτης εξουσίας»

Τις τελευταίες δύο–τρεις δεκαετίες στο πλαίσιο της διαδικασίας της παγκοσμιοποίησης

τα πράγματα έχουν διαφοροποιηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και στον τομέα των Μέσων

Μαζικής Ενημέρωσης.

Πλείστα ΜΜΕ αποτελούν σήμερα μεγάλες οικονομικές μονάδες, μεγάλες επιχειρήσεις

με πρώτιστο στόχο το κέρδος και τον έλεγχο της κοινής γνώμης.

Οι ειδήσεις, οι πληροφορίες έχουν μετατραπεί πρώτιστα σε εμπόρευμα και ως τέτοιο

του συμπεριφέρονται με αξία και με αξία χρήσης.

Επιπρόσθετα, τα ΜΜΕ (ραδιοφωνικοί σταθμοί, εφημερίδες, περιοδικά, τηλεοπτικοί

σταθμοί, πρακτορεία ειδήσεων) εντάσσονται ολοένα και περισσότερο μέσα σε μεγάλες

επιχειρήσεις.

Τα πλείστα ΜΜΕ και ιδιαίτερα τα μεγάλα που αποτελούν ισχυρές οικονομικές

επιχειρήσεις, έπαψαν να λειτουργούν ως «τέταρτη εξουσία» και έχουν μετατραπεί σε

εξουσία, οικονομική, πολιτική ενίοτε και δικαστική, με τις διασυνδέσεις και διαπλοκές

που υπήρξαν και υπάρχουν σε διάφορα επίπεδα. Έχουν μετατραπεί, ή πιο ορθά τα

έχουν μετατρέψει οι ιδιοκτήτες τους σε μέρος της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας.

«Οι μεγάλοι όμιλοι ενδιαφέρονται κυρίως να

συνεχίσουν το γιγαντισμό τους, ο οποίος τους υποχρεώνει να κολακεύουν τις άλλες

εξουσίες, δεν έχουν πια ως στόχο τους μέσα στην κοινωνία να είναι μια ‘τέταρτη

εξουσία’, ούτε καταγγέλλουν τις καταχρήσεις ενάντια στο δίκαιο, ούτε διορθώνουν τις

δυσλειτουργίες της δημοκρατίας ώστε να βελτιώσουν και να τελειοποιήσουν το πολιτικό

σύστημα. Δεν επιθυμούν καν να γίνουν ‘τέταρτη εξουσία’ και ακόμα λιγότερο να

δράσουν ως αντίβαρο στην εξουσία». Όταν ενδεχομένως  «μπορέσουν να

συγκροτήσουν μια ‘τέταρτη εξουσία’, αυτή προστίθεται στις άλλες υπάρχουσες

εξουσίες- πολιτική, οικονομική.

Και το ερώτημα «πώς αντιδρούμε; Πώς να

υπερασπιστούμε τον εαυτό μας; Πώς να αντισταθούμε στην επίθεση αυτής της νέας

εξουσίας η οποία έχει, κατά κάποιον τρόπο, προδώσει τους πολίτες και έχει περάσει

ολοκληρωτικά  ως μια πρόσθετη εξουσία» Η απάντησή του είναι ότι «πρέπει να δημιουργήσουμε μια

«ΠΕΜΠΤΗ ΕΞΟΥΣΙΑ» που θα μας επιτρέψει να αντιτάξουμε μια δύναμη πολιτικής και

κουλτούρας των πολιτών στο νέο συνασπισμό των κυρίαρχων. Μια «πέμπτη εξουσία»

της οποίας η λειτουργία θα είναι να καταγγέλλει την υπερεξουσία των μέσων

ενημέρωσης, των μεγάλων ομίλων ενημέρωσης, που είναι συνένοχοι και που

διαδίδουν τη φιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση».

 

 

ΠΕΜΠΤΗ ΕΞΟΥΣΙΑ  ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ

Τα φυσικά ή τα νομικά πρόσωπα ως και τα φυσικά πρόσωπα  που τα απαρτίζουν,( τα οποία  πρέπει να είναι εμφανώς και άμεσα  δημοσιοποιημένα), να δημοσιοποιούν μηνιαίο πίνακα στο δίκτυο πληροφόρησής τους, στον οποίο θα αναγράφεται η πάσης φύσης συμμετοχή αυτών ή των α΄βάθμιων συγγενών τους σε οποιαδήποτε οικονομική ή διοικητική δραστηριότητα. Πλημμελής ενημέρωση τους στερεί οριστικά την άμεση ή έμμεση ανάμιξή τους σε δίκτυο πληροφόρησης.

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης  που ωφελούνται δανείων ή επιδοτήσεων ή καταχωρήσεων ή κάθε άλλης μορφής ωφέλεια από κοινωνικούς ή κρατικούς φορείς, οφείλουν να δίνουν επαρκή  χώρο και χρόνο τουλάχιστον μία ώρα ημερησίως υψηλής ακροαματικότατας  διά του οποίου ελεύθερα θα εκφράζονται πολίτες  μέσω συλλόγων.

Στα ειδικά δίκτυα πληροφόρησης πρέπει να ισχύουν υποχρεωτικοί κανόνες δεοντολογίας, όπως ενδεικτικά οι παρακάτω ׃

1) Η πληροφόρηση πρέπει να προέρχεται σφαιρικά από όλους τους εμπλεκόμενους κάθε πράξης  ή αν δεν είναι δυνατή να αναφέρεται η αιτία της.

2) Να δίνεται η ίσου βάρους άμεση  διάψευση από ενδιαφερόμενο (ίδιο χρόνο, ίδια εκπομπή ή θέση σε έντυπο) σε περίπτωση διάψευσης,  λάθους ή πλημμελούς πληροφόρησης.

3) Η κριτική και η έκφραση είναι απόλυτα ελεύθερες και δεν υπόκεινται σε καμία δίωξη, εκτός και αν χρησιμοποιούν λανθασμένες ή επιλεκτικές ή παραποιημένες πληροφορίες οι οποίες θα υπόκεινται στις διατάξεις του αθέμιτου ανταγωνισμού, οπότε ο κάθε θιγόμενος έχει την δυνατότητα της δικαστικής δίωξης, αλλά και της ισοδύναμης αποκατάστασης της αλήθειας από το ίδιο δίκτυο πληροφόρησης και την άμεση αμφισβήτηση της, έως αποκατασταθεί η πραγματικότητα.

4) Από Ανεξάρτητη Δημόσια Αρχή θα διενεργούνται έρευνες για όλα τα ΜΜΕ  σε τακτά χρονικά διαστήματα, τουλάχιστον ανά τρεις μήνες, θα αναδεικνύουν  απόψεις των πολιτών  για τα προγράμματα των δημοσίων και ιδιωτικών δικτύων πληροφόρησης.

 

5) Ολα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης πρέπι να δημοσιοποιούν στο έντυπο τους ή στην ιστοσελίδα τους αναλυτικά τους ισολογισμούς τους και ειδικά τα έσοδα και τα έξοδα τους και μάλιστα ονομαστικά, εκτός το ποσόν των αναγραφόμενων σταθερών ετήσιων ή μηνιαίων, κλπ συνδρομών τους.

 

Ε. ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΡΘΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΜΜΕ

  1. Να μην ελέγχονται από οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα..
  2. Να υπάρχει Δημοκρατικό πολίτευμα για την εξασφάλιση πλουραλιστικής,

σφαιρικής ενημέρωσης και την παρουσίαση όλου του φάσματος των απόψεων.

  1. Να γίνεται αξιολογική ιεράρχηση στη προβολή των ειδήσεων (η επιλογή να

μη γίνεται με εμπορικά κριτήρια και να μη χρησιμοποιούνται μέθοδοι

εντυπωσιασμού).

  1. Να υπάρχει σαφής διαχωρισμός της είδησης από το σχόλιο.
  2. Απαραίτητο είναι το δημοσιογραφικό ήθος για αντικειμενική ενημέρωση.
  3. Η ενημέρωση να είναι έγκυρη και έγκαιρη.
  4. Η οικονομική ενίσχυση από το κράτος θα επιτρέψει τα ΜΜΕ να ασκούν

απρόσκοπτα και αδέσμευτα το έργο τους.

8.Η πολιτεία έχει χρέος να φροντίζει, ώστε να ελέγχει με τους αναγκαίους

θεσμούς τις κάθε είδους υπερβολές των ΜΜΕ αλλά και η ίδια να αποφεύγει την

υπερβολή, ώστε ο έλεγχος να μην παραβιάζει την ελευθεροτυπία.

  1. Απαραίτητο είναι το δημοσιογραφικό ήθος (ελευθερία δημοσιογράφου για

άσκηση δημόσιας αλλά και τήρηση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας) για

αντικειμενική ενημέρωση.

  1. Πομπός και δέκτης να βρίσκονται σε μια δημιουργική σχέση με στόχο την

αφύπνιση των συνειδήσεων και την αποφυγή του εφησυχασμού και της

παθητικότητας.

  1. Να λειτουργούν ως φορείς επιμόρφωσης σε διάφορα θέματα (εκλαίκευση

αυτών για να είναι προσιτά στον κάθε πολίτη).

  1. Ως ψυχαγωγικό μέσον οφείλουν να προβάλλουν προγράμματα γνήσιας

ψυχαγωγίας και να μην υποβαθμίζουν την αισθητική του πολίτη με την

εμπορευματοποιημένη τέχνη.

 

ΓΝΩΜΙΚΑ

Ένας πληθυσμός σε άγνοια δεν γνωρίζει τα δικαιώματα του, δεν επιδιώκει μια καλύτερη κατανόηση των θεμάτων και δεν αμφισβητεί τις αρχές.

Επομένως, ακολουθεί απλώς τις κυρίαρχες τάσεις.

Ο λαικός πολιτισμός μπορεί να ικανοποιήσει και να καλλιεργήσει την άγνοια τροφοδοτώντας συνεχώς τον εγκέφαλο με την αποβλακωτική ψυχαγωγία και στρέφοντας τα φώτα σε εκφυλισμένες προσωπικότητες για να λατρέψει.

<<Αν ένα έθνος περιμένει να είναι ανίδεο και ελεύθερο, τότε περιμένει ότι ποτέ δεν υπήρξε και ποτέ δεν θα υπάρξει>>.

Thomas Jefferson

 

Ε. ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΡΘΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΜΜΕ

  1. Να μην ελέγχονται από οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα..
  2. Να υπάρχει Δημοκρατικό πολίτευμα για την εξασφάλιση πλουραλιστικής,

σφαιρικής ενημέρωσης και την παρουσίαση όλου του φάσματος των απόψεων.

  1. Να γίνεται αξιολογική ιεράρχηση στη προβολή των ειδήσεων (η επιλογή να

μη γίνεται με εμπορικά κριτήρια και να μη χρησιμοποιούνται μέθοδοι

εντυπωσιασμού).

  1. Να υπάρχει σαφής διαχωρισμός της είδησης από το σχόλιο.
  2. Απαραίτητο είναι το δημοσιογραφικό ήθος για αντικειμενική ενημέρωση.
  3. Η ενημέρωση να είναι έγκυρη και έγκαιρη.
  4. Η οικονομική ενίσχυση από το κράτος θα επιτρέψει τα ΜΜΕ να ασκούν

απρόσκοπτα και αδέσμευτα το έργο τους.

8.Η πολιτεία έχει χρέος να φροντίζει, ώστε να ελέγχει με τους αναγκαίους

θεσμούς τις κάθε είδους υπερβολές των ΜΜΕ αλλά και η ίδια να αποφεύγει την

υπερβολή, ώστε ο έλεγχος να μην παραβιάζει την ελευθεροτυπία.

  1. Απαραίτητο είναι το δημοσιογραφικό ήθος (ελευθερία δημοσιογράφου για

άσκηση δημόσιας αλλά και τήρηση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας) για

αντικειμενική ενημέρωση.

  1. Πομπός και δέκτης να βρίσκονται σε μια δημιουργική σχέση με στόχο την

αφύπνιση των συνειδήσεων και την αποφυγή του εφησυχασμού και της

παθητικότητας.

  1. Να λειτουργούν ως φορείς επιμόρφωσης σε διάφορα θέματα (εκλαίκευση

αυτών για να είναι προσιτά στον κάθε πολίτη).

  1. Ως ψυχαγωγικό μέσον οφείλουν να προβάλλουν προγράμματα γνήσιας

ψυχαγωγίας και να μην υποβαθμίζουν την αισθητική του πολίτη με την

εμπορευματοποιημένη τέχνη.

 

ΓΝΩΜΙΚΑ

Ένας πληθυσμός σε άγνοια δεν γνωρίζει τα δικαιώματα του, δεν επιδιώκει μια καλύτερη κατανόηση των θεμάτων και δεν αμφισβητεί τις αρχές.

Επομένως, ακολουθεί απλώς τις κυρίαρχες τάσεις.

Ο λαικός πολιτισμός μπορεί να ικανοποιήσει και να καλλιεργήσει την άγνοια τροφοδοτώντας συνεχώς τον εγκέφαλο με την αποβλακωτική ψυχαγωγία και στρέφοντας τα φώτα σε εκφυλισμένες προσωπικότητες για να λατρέψει.

<<Αν ένα έθνος περιμένει να είναι ανίδεο και ελεύθερο, τότε περιμένει ότι ποτέ δεν υπήρξε και ποτέ δεν θα υπάρξει>>.

Thomas Jefferson

 

 

ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ

Α. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΝΝΟΙΑΣ

Παραπληροφόρηση είναι η συνειδητή διάδοση σκόπιμων ή παραποιημένων

ειδήσεων με στόχο τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης και την

εξυπηρέτηση ιδιοτελών σκοπιμοτήτων

 

 

ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ

Α. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΝΝΟΙΑΣ

Κοινή γνώμη είναι η συλλογική άποψη ενός σεβαστού ποσοστού των μελών μιας

κοινωνίας πάνω σε κάποιο συγκεκριμένο ζήτημα, σε θέματα πολιτικά, κοινωνικά,

ηθικά, πολιτιστικά, σε πρόσωπα που διακρίνονται στον κοινωνικό στίβο είτε για

τη θετική είτε για την αρνητική τους δράση. Η κοινή γνώμη είναι μεταβαλλόμενο

μέγεθος και δεν μπορεί να θεωρηθεί πάντα αντικειμενική και αξιόπιστη.

 

ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ

Α. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΝΝΟΙΑΣ

Προπαγάνδα είναι η προβολή αντιλήψεων, ιδεών ή ιδεολογικών θέσεων

(πολιτικού, θρησκευτικού και άλλου περιεχομένου) με τρόπο ελκυστικό (με την

αξιοποίηση επιστημών όπως είναι η ψυχολογία, η επικοινωνιολογία, η

διαφήμιση) με στόχο την υιοθέτησή τους από το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο και

συνακόλουθα, την εξυπηρέτηση σκοπιμοτήτων, ιδιοτελών σκοπών και

συμφερόντων.

 

ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ: Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΨΕΜΑ

Η δουλειά του εκάστοτε δημοσιογράφου, είναι να καταγράφει τα γεγονότα και τις ειδήσεις και να τις μεταφέρει στον κόσμο. Γεγονότα ατόφια και ανέγγιχτα. Ύψιστο λειτούργημα, για να μπορεί ο απλός άνθρωπος να έχει γνώμη και άποψη για τα πεπραγμένα γύρω του. Συνεπώς, ως δημόσιος λειτουργός καταγραφής γεγονότων ο δημοσιογράφος, δεν πρέπει επ’ ουδενί να παρεμβαίνει στα γεγονότα, παρουσιάζοντάς τα διαφορετικά ή και ατελή. Η μισή αλήθεια τις περισσότερες φορές, είναι χειρότερη από το μεγαλύτερο ψέμα. Γιατί πολύ απλά η κοινή γνώμη στηρίζεται στην πέννα και στον λόγο του να ενημερωθεί. Έτσι δημιουργείται το τεράστιο ζήτημα στον κόσμο των ΜΜΕ. Έιναι τα πράγματα όπως μας τα παρουσιάζουν;

 

Η απάντηση είναι ΟΧΙ. Γιατί πολύ απλά η χειραγώγηση της μάζας, αποφέρει κέρδος στους γνωστούς Νεοταξίτες, απανταχού της γής. Διαβρώνουν έναν λειτούργημα, όπως είναι αυτό της δημοσιογραφίας, πρός όφελός τους.

Πληρωμένα ΜΜΕ, παρουσιάζουν επιλεκτικά αυτά που θέλουν οι «ιστρούχτορές» τους μέσω των δημοσιογράφων, με αποτέλεσμα η κοινή γνώμη αντί να ενημερώνεται για πραγματικά γεγονότα, ενημερώνεται «εναλλακτικά». Η αλήθεια κρύβεται και αντικαθίσταται, από ανούσια ενημέρωση και ψέμματα. Δεν τους έχει γίνει μάθημα ακόμα, πως η αλήθεια όσο και να καλυφθεί, όσο και να διαστρεβλωθεί, όσο και να λερωθεί, παραμένει μία και ατόφια σαν διαμάντι. Σαφώς και η πλειονότητα του κόσμου «τσιμπάει», αλλά τσιμπάει γιατί δεν διδάχτηκε πως να σκέφτεται και να κρίνει. Εκεί έχει γίνει το τεράστιο λάθος! Ο κόσμος περιμένει να ακούσει απόψεις και γνώμες από τα ΜΜΕ, όχι γεγονότα! Ενώ το αντίθετο είναι το συνετό! Ο κόσμος πρέπει να ακούσει γεγονότα, για να διαμορφώνει άποψη.

η καλύτερη πηγή ενημέρωσης είναι το διαδίκτυο (Internet). Σαφώς και υπάρχουν αρκετοί πράκτορες της παραπληροφόρησης και εκεί, αλλά η ποικιλία είναι τόσο μεγάλη, που ο καθένας μας μπορεί να κρίνει ποια πηγή θα εμπιστευθεί. Τηλεόραση, ράδιο και έντυπος τύπος είναι κατά 99% διαβρωμένα και ανήκουν σε μεγαλοκαρχαρίες επιχειρηματίες που δεν έχουν σκοπό να ενημερώσουν, αλλά να μεγαλώσουν τα μηδενικά στον τραπεζικό τους λογαριασμό. Κλείστε τις τηλεοράσεις, τιμωρήστε τους με αποχή. Ο σκοπός τους είναι η διαμόρφωση της γνώμης. Από ύψιστοι λειτουργοί, κατάντησαν φερέφωνα συμφερόντων. Η αλήθεια είναι ένα όπλο που όλοι θέλουν να έχουν, αλλά κανένας δεν θέλει να χρησιμοποιήσει.

 

Συγγραφέας/Αρθρογράφος: Υδρογόνο

 

 

ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΗΣ

Ο John Swinton, ένας από τους σημαντικότερους και πιο επιφανείς δημοσιογράφους είχε κάνει την εξής εκκωφαντική δήλωση το 1880 αναφορικά με την ανεξαρτησία του τύπου στην εποχή του:

 

<< Δεν υπάρχει κάτι που να χρίζει τον τίτλο ”ανεξάρτητος Τύπος” και το γνωρίζετε. Δεν υπάρχει ούτε ένας από εσάς που να τολμάει να γράψει την ειλικρινή του γνώμη, διότι γνωρίζετε εκ των προτέρων πως δεν θα τυπωθεί ποτέ. Πληρώνομαι για να κρατάω τις έντιμες απόψεις μου έξω από την εφημερίδα με την οποία συνδέομαι. Αν επέτρεπα στις ειλικρινές απόψεις μου να εμφανιστούν στην εφημερίδα, πριν περάσουν 24 ώρες, θα έχανα την δουλειά μου. Η δουλειά του δημοσιογράφου είναι να καταστρέφει την αλήθεια, να ψεύδεται κατάφορα, να διαστρεβλώνει, να κολακεύει το θεό του χρήματος και να πουλάει τη χώρα του για το καθημερινό του ψωμί. Οι δημοσιογράφοι είμαστε υποτελείς και εργαλεία των πλούσιων ανθρώπων που βρίσκονται στο παρασκήνιο. Είμαστε μαριονέτες, εκείνοι τραβάνε τα κορδόνια και εμείς χορεύουμε.Τα ταλέντα μας, οι δυνατότητες και οι ζωές μας είναι ιδιοκτησία άλλων ανθρώπων. Είμαστε διανοούμενες πόρνες! >>